چگونه درس بخوانيم؟ روش‌هاي مطالعه مؤثر
- به‌دست: مهندس سلام
- دسته‌بندی: مقالات
- Tags: انتشارات گیلنا, درس خواندن آسان است, مشاوره نحصیلی رایگان, مشاوره کنکور, مقالات کنکور, مقالات کنکوری, کنکور, کنکور آسان است, کنکور اسان, کنکور اسان است, کنکور برتر, کنکور نیوز, کنکورآسان
يكي از پرسش‌هايي كه اين روزها بيشتر دانش آموزان از خود مي‌پرسند، اين است كه چگونه بايد درس بخوانند تا هم بهتر متوجه مطالب درسي شوند و هم نمره‌هاي بهتري كسب كنند؟ به طور طبيعي هر دانش آموزي به اين پرسش پاسخ متفاوتي مي‌دهد.
عده اي شبها كه محيط اطراف ساكت‌تر است مطالعه مي‌كنند، عده‌اي با دوستان خود درس مي‌خوانند، تعدادي صبح‌ها كه مغز آمادگي بيشتري دارد، زودتر از خواب بيدار مي‌شوند و درآن هنگام درس مي خوانند و… ممكن است شما هم يكي از دانش آموزاني باشيد كه نه تنها روش‌هاي ياد شده؛ بلكه ديگر روش‌هاي مطالعه را نيز امتحان كرده باشيد. ولي باز نتيجه دلخواه خود را از مطالعه نگرفته باشيد. در اينجا قصد نداريم تا شما را با روش مطالعه خاصي آشنا كنيم؛ بلكه هدفمان اين است كه روشهايي را به شما بياموزيم تا بتوانيد با استفاده از آنها بهره وري از مطالعه خود را افزايش دهيد.
دانش آموزان در طول سال‌هاي تحصيلي خود ممكن است به درسهاي خاصي علاقه‌مند باشند و در همين حال علاقه‌اي به مطالعه برخي از كتاب‌هاي درسي خود نداشته باشند. مثلا دانش آموزي ممكن است به فيزيك ، رياضي ، تاريخ ، زيست شناسي و… علاقه نداشته باشد؛ ولي مساله اين است كه به هر حال بايد براي ورود به مدارج تحصيلي بالاتر در آن درس نمره قبولي گرفت. دانش آموزان به طور معمول هنگامي كه سر كلاسي حاضر مي شوند كه علاقه اي به مطالب آن هم ندارند، مدام به ساعت خود نگاه مي كنند و دوست دارند كه زودتر زمان بگذرد. ممكن است خود شما نيز چنين احساسي را تجربه كرده باشيد؛ ولي پرسش اين است كه آيا راهي براي غلبه بر اين مشكل وجود دارد؟
پيش از ورود به كلاس مطالعه كنيدبراي هر مشكلي راه حلي وجود دارد و يكي از روشهايي كه شما مي توانيد با كمك آن دروسي را كه به آنها علاقه نداريد با تمايل بيشتري مطالعه كنيد، اين است كه پيش از حضور در كلاس درس ياد شده ، نگاهي به كتاب انداخته و بكوشيد اطلاعاتي درباره موضوع مورد نظر خود جمع‌آوري كنيد.
اهميت مطالعه پيش از حضور در كلاس (چه درسهاي مورد علاقه خود و چه درسهايي كه تمايلي به آنها نداريد) اين است كه هرچه اطلاعات اوليه و دانسته هاي شما درباره يك موضوع درسي بيشتر باشد، خود به خود كشش بيشتري در شما براي فراگيري آن بوجود خواهد آمد. شايد تا به حال به اين موضوع فكر كرده باشيد كه چرا دبيران و استادان شما اينقدر به شما تاكيد مي كنند كه پيش از ورود به كلاس ، مطالعه سطحي و اجمالي و سريعي بر آنچه كه قرار است تدريس شود داشته باشيد. علت اين تاكيد بيشتر به خاطر همين تاثير اطلاعات اوليه است. با دانستن اطلاعات اوليه شوق يادگيري و تمركز حواس شما در كلاس بيشتر شده و مطالب بيان شده را بهتر درك مي كنيد. اگر باور نداريد امتحان كنيد تا خودتان تجربه كنيد.
از خود پرسش كنيددر مطالعه اوليه هدف شما گرفتن اطلاعات ابتدايي و كنجكاو كردن ذهن با گرفتن اطلاعات ساده و كم حجم مقدماتي است ؛ ولي روش ديگري كه مي توانيد از آن براي افزايش ميزان بازدهي و به خاطر سپردن بيشتر مطالب استفاده كنيد، پرسش كردن قبل ، هنگام و پس از مطالعه است
.
با كتاب شوخي كنيد
تعدادي از دانش آموزان هنگامي كه تلويزيون تماشا مي كنند يا با دوستان خود صحبت
مي كنند هميشه خوشحالند؛ ولي هنگامي كه صحبت از كتاب و مطالعه مي‌شود جدي و اخمو مي‌شوند. در روان‌شناسي حافظه و يادگيري گفته مي‌شود: مطالبي كه بار هيجاني بيشتري دارند، بيشتر در حافظه مي‌مانند و بهتر به خاطر آورده مي‌شوند؛ زيرا هيجان، علاقه،
تمركز و ورود مطلب به حافظه را موجب مي شود. براي نمونه از شما پرسيده مي‌شود كه آيا همسايه 8 سال پيش خود را به خاطر مي‌آوريد؟ شما مي‌گوييد نه ، از شما مي‌پرسند همان كه 2 بچه داشت ، شما مي‌گوييد نه به خاطر نمي‌آورم ، همان كه پدرش فروشنده لباس بود و شما باز هم به خاطر نمي‌آوريد. به شما مي‌گويند: همان كه خانه شان آتش گرفت.
يك مرتبه همه چيز در ذهنتان زنده مي شود؛ چرا كه آتش گرفتن بار هيجاني موثري داشته است. اگر چه آتش گرفتن ، يك هيجان منفي در شما ايجاد كرده بود، ولي در هر حال هيجان انگيز بود و همين هيجان باعث مي شود كه شما خاطره آن آتش سوزي را بخوبي به خاطر بسپاريد. به همين ترتيب شما مي‌توانيد براي اين كه مطالب درسي را بهتر و بيشتر به خاطر بسپاريد با كتاب ارتباط عاطفي و احساسي برقرار كنيد.
يكي از بهترين روشهايي كه شما مي توانيد به همين منظور از آن استفاده كنيد، اين
است كه با كتاب شوخي كنيد. اين موضوع به علاقه و تمركز شما كمك زيادي مي‌كند.
هر چه مي‌توانيد به سخت‌ترين مطالب كتاب بار هيجاني مثبتي بدهيد و آن را
بخوانيد.
اگر بخواهيد مي توانيد با زبان خوشايند خودتان با همه مفاهيم كتاب شوخي كنيد. مثلا هنگامي كه قسمتي ازكتاب (درسي يا غيردرسي) برايتان خيلي جالب بود، در حاشيه آن بنويسيد: "چه جالب". اگر برايتان تعجب آور بود، علامت تعجب بگذاريد يا اگر پرسش برانگيز بود، علامت پرسش بگذاريد. يك دانش آموز فعال به اين ترتيب مي تواند با كتاب
درگير شود و عقايد و عواطف خود را به شكلي با نوشتن اعلام كند.
شما مي‌توانيد با پرسش ، ذهن خود را هدفدار كنيد. اشتباهي كه به طور معمول
دانش آموزان مرتكب مي‌شوند، اين است كه آنها به طور معمول تعدادي پرسش‌هاي حافظه اي
كم ارزش از خود مي پرسند. مثلا بوعلي سينا در چه تاريخي متولد شد؟ جنگ جهاني دوم در چه تاريخي شروع شد يا هيماليا كجاست؟ پرسش‌هايي از اين قبيل كم ارزش ترين پرسش‌هايي
است كه شما مي‌توانيد از خود بپرسيد، ولي براي به خاطر سپردن بيشتر مطالب شما، بايد از پرسش‌هاي كاربردي ، تحليلي ، تركيبي استفاده كرد.
پرسش‌هاي كاربردي جالب‌ترين نوع پرسش‌ها هستند و همان طور كه از نامشان برمي‌آيد مي‌خواهند مطالب علمي را به مسائل روزمره ربط دهند و آنها را در عمل بسنجند، مثلا تشويق ، بلافاصله پس از يك عمل خوب چه نقشي در شكل گيري شخصيت مثبت كودك دارد؟ پرسش‌هاي تحليلي پرسش‌هايي هستند كه در آن مطالعه كننده قدم‌هاي منطقي يك شخص يا تغيير و تحول يك شيئ يا وضعيت را از نقطه شروع تا پايان بررسي مي‌كند. مثلا آنتوني
رابينز، روان شناس معروف ، چگونه با همه ناكامي‌ها، زندگي خود را دگرگون كرد؟
پرسش‌هاي تركيبي پرسش‌هايي هستند كه از پرسش‌هاي تحليلي قوي‌ترند و به پرسش‌هاي خلاق معروفند. در اين پرسش‌ها شما مي‌توانيد با كنار هم قراردادن اطلاعات ، ايده‌ها
و انديشه‌هاي گذشته به طرح انديشه‌هاي نو دست بزنيد و آن را پرسشي كنيد، مثلا تناسب
مسكن و جمعيت را در 20 سال آينده ايران چگونه پيش‌بيني مي‌كنيد؟ بايد به خاطر داشته باشيد كه اين پرسش‌ها را خواننده مطرح مي‌كند و خود نيز به آنها پاسخ مي‌دهد، پس هرچه پرسش‌هاي قوي‌تري مطرح شوند، تمركز و علاقه بيشتري نيز در شما ايجاد مي‌شود. تنها به پرسش‌هاي مطرح شده در كتاب اكتفا نكنيد، بكوشيد خودتان پرسش‌هاي زيادي را به ترتيبي كه گفته شد طرح كنيد؛ زيرا در اين صورت بيشتر به پاسخ‌گويي علاقه‌مند مي‌شويد.
در كلاس يادداشت برداري كنيد
معلمان بارها در طول سال‌هاي تحصيلي به دانش آموزان مي‌گويند كه آنها بايد در سر كلاس شنونده‌اي فعال باشند؛ ولي مفهوم اين عبارت چيست؟ يعني بايد چگونه باشيم؟ شنونده فعال چه خصوصيات و ويژگي‌هايي دارد؟
بهترين و موثرترين راه براي اين كه شما يك شنونده فعال باشيد اين است كه يادداشت
برداريد. اگر مي‌خواهيد يك دانش آموز موفق شويد چه نياز به يادداشت برداري را در سر كلاس احساس مي‌كنيد يا خير، حتما از صحبت مدرس يا سخنران ، يادداشت برداري كنيد. در يادداشت برداري موفق هيچ وقت نبايد جمله‌اي را به طور كامل يادداشت كنيد، بلكه بايد تنها نكات را به صورت اشاره‌اي و مختصر يادداشت كنيد. براي اين منظور بايد از واژه هاي كليدي استفاده كنيد كه چون جرقه اي همه موضوع را به ياد شما مي‌آورد. ممكن است شما بگوييد كه معلمتان به شما اجازه نمي‌دهد يادداشت برداري كنيد.
حقيقت اين است كه معلم شما كار درستي انجام مي‌دهد، زيرا دانش آموزان معمولا به شكل سنتي جمله‌هاي معلم خود را يادداشت مي‌كنند و نوشتن يك جمله از صحبت هاي معلم عملا شما را از گوش دادن و درك جمله بعدي بازمي‌دارد، ولي در صورتي كه تنها نكات را خلاصه وار يادداشت كنيد، مي‌توانيد همزمان با تدريس معلم يادداشت كنيد و از درك مطالب بعدي هم باز نمانيد. شايد فكر كنيد كه مطالعه به اين شكل خيلي وقت مي‌برد و از روش سنتي مطالعه شما طولاني‌تر است ؛ اما توجه كنيد كه شما در اين محاسبه ، زمان هدر رفته و مطالعه غيرمفيد و غيرمتمركز خود را به حساب نياورده‌ايد. شما در روش سنتي مطالعه ، وقت فراواني را با حواس پرتي هاي متنوع و گوناگون از دست مي‌دهيد؛ اما با عمل به موارد گفته شده هم از هدر رفتن وقت خود جلوگيري كرده‌ايد و هم لحظه به لحظه با علاقه و تمركز حواس بيشتري مطالعه مي‌كنيد و در نتيجه بهتر ياد مي‌گيريد.
بدون دیدگاه